10 May 2015

Ελληνική Εθνική Συμμετοχή στην 13η Διεθνή Έκθεση Prague Quadrennial of Performance Design and Space, 18-28 Ιουνίου 2015

pq

Το Ελληνικό Κέντρο του Διεθνούς Ινστιτούτου Θεάτρου (Ε.Κ.Δ.Ι.Θ.) ανακοινώνει την Ελληνική Συμμετοχή στην 13η Διεθνή Έκθεση Σκηνογραφίας και Θεατρικής Αρχιτεκτονικής της Πράγας (Prague Quadrennial of Performance Design and Space, PQ).

Η Διεθνής Έκθεση πραγματοποιείται κάθε τέσσερα χρόνια και πρόκειται για τη μεγαλύτερη έκθεση Σκηνογραφίας, Παραστασιακού Χώρου και Θεατρικής Αρχιτεκτονικής παγκοσμίως. Η επόμενη PQ πραγματοποιείται τον Ιούνιο του 2015, συμμετέχουν περισσότεροι από 5.000 καλλιτέχνες από 60 χώρες και ο συνολικός αριθμός των επισκεπτών από όλο τον κόσμο υπολογίζεται να ξεπεράσει τους 60.000. Μέχρι στιγμής η Ελλάδα έχει εκπροσωπηθεί στην PQ πέντε φορές αποσπώντας σημαντικές διακρίσεις.

Την ευθύνη της Ελληνικής Εθνικής Εκπροσώπησης έχει αναλάβει το Ε.Κ.Δ.Ι.Θ. με επιμελητή τον σκηνογράφο-ενδυματολόγο και αντιπρόεδρο του Δ.Σ. Θάνο Βόβολη. Τελεί υπό την αιγίδα της Ελληνικής Εθνικής Επιτροπής για την UNESCO, της Ένωσης Σκηνογράφων και Ενδυματολόγων Θεάτρου Ελλάδας, του Πανελλήνιου Επιστημονικού Συλλόγου Θεατρολόγων, υποστηρίζεται από το Υπουργείο Πολιτισμού, Παιδείας και Αθλητισμού, τον Οργανισμό Πολιτισμού και Ανάπτυξης ΝΕΟΝ, το Ίδρυμα Ιωάννου Φ. Κωστοπούλου, την Info-Quest Technologies, την Read-Point και την VA Translations.

Το θέμα της ελληνικής συμμετοχής διαμορφώθηκε ως «Nέες Xωρικότητες: Παραστατικές Τέχνες και υπαίθριος/ανοιχτός χώρος». H διευρυμένη αυτή χωρική προσέγγιση αποδεικνύεται ιδιαίτερα γόνιμη στην Ελλάδα. Κατ’ αρχάς λόγω της ιστορικής διαστρωμάτωσης η οποία ορίζει ένα μεγάλο μέρος του φυσικού, αγροτικού και αστικού τοπίου στη χώρα μας. Κατά δεύτερον, λόγω των αίθριων κλιματικών συνθηκών που ευνοούν τη δημιουργία και τη θέαση στον υπαίθριο χώρο. Τρίτον, λόγω της μακρόχρονης χωρικής και παραστασιακής παράδοσης της Ελλάδας σε ποικίλες μορφές του ανοιχτού και υπαίθριου χώρου.

Επιπλέον, η επιλογή του θέματος έχει γίνει σε συνάρτηση με τρείς άλλες εξαιρετικά σημαντικές παραμέτρους στην Ελλάδα της κρίσης:

  1. Ο εσωτερικός και εικαστικός χώρος της σκηνογραφίας είναι συνήθως πολυδάπανος λόγω των κατασκευών που εμπεριέχει ενώ το παραστασιακό γεγονός στον υπαίθριο/δημόσιο χώρο, είναι αφενός ένα εξίσου δημιουργικό πεδίο αλλά και ελάχιστα δαπανηρό, αφού συνδέεται, μεταξύ άλλων, με τις έννοιες και πρακτικές του ευρήματος-αντικειμένου/χώρου/ήχου (found object / space / sound).
  2. Η θέαση του παραστασιακού γεγονότος στον ανοικτό / δημόσιο χώρο δεν εξαρτάται πλέον από την οικονομική δυνατότητα και κοινωνική θέση του κοινού, καθώς είναι συνήθως ελεύθερη σε όλους.
  3. H πρόθεση επανάκτησης της χρήσης του υπαίθριου και δημόσιου χώρου ως παραστασιακού χώρου που στην εποχή μας τίθεται υπό καθεστώς συρρίκνωσης και κατακερµατισµού µέσα από τις παγκοσµιοποιηµένες κοινωνικοπολιτικές και οικονοµικές στρατηγικές πολιτιστικής παραγωγής και κατανάλωσης.

Ιδιαιτερότητα της συμμετοχής αποτελεί η συνύπαρξη διαφορετικών εκφραστικών μορφών και τεχνών καθώς το παραστασιακό γεγονός εκφράζεται με μια πληθώρα αισθητικών μορφών όπως: θέατρο, χορός, performance, όπερα, δρώμενα, δράσεις, παρεμβάσεις, εγκαταστάσεις, υβριδικές μορφές κ.τ.λ. Οι δε επιλεγμένοι καλλιτέχνες είναι σκηνογράφοι, σκηνοθέτες, ηθοποιοί, χορευτές, performers, εικαστικοί κτλ., καλύπτοντας όλο το φάσμα της καλλιτεχνικής δημιουργίας.

Η ελληνική συμμετοχή έχει οργανωθεί με βάση τη συλλογικότητα και την ομαδική εκπροσώπηση των Ελλήνων καλλιτεχνών. Συμμετέχουν 20 καλλιτέχνες με 27 έργα και 9 Εκπαιδευτικά Ιδρύματα με 240 φοιτητές.

Συγκεκριμένα, συμμετέχουν οι:

    1. A4M Πειραματική Ομάδα Έρευνας Παραστατικών Τεχνών με το έργο Project Odysseies: Thessaloniki
    2. amorphy.org – Αργυρίου Τζένη με τα έργα Memorandum και Memoria Obscura
    3. Αυγητίδου Αγγελική με το έργο Returning
    4. Δούκα Βαρβάρα με το έργο Lamda Project
    5. Ζαμπουλάκης Γιώργος – Ερευνητικό Θέατρο Θράκης με το έργο Tea time Europe
    6. Ζυγούρη Μαίρη με τα έργα Bullmarket και Sound of Property
    7. Kliën Michael με το έργο Prologue to Parliament
    8. Λασκαρίδης Ευριπίδης – Ομάδα ΩΣΜΩΣΙΣ με το έργο Ridicule & Transformation / The Walk
    9. Λεγάκης Πάρης με τα έργα Linenality και Voices of the People
    10. Marketou Jenny με το έργο Bubbles
    11. Μαρμαρινός Μιχαήλ – Theseum Ensemble με τα έργα Dying as a Country και Insenso
    12. minimaximum improvision με το έργο Agora-I haven’t slept enough in this century
    13. Όχι Παίζουμε με τα έργα UrbanDig Project-Marathon Dam 2010 και UrbanDig Project Marathon Dam 2012
    14. Ομάδα7 με το έργο YAPI, “A very nice place”
    15. Ομάδα VASISTAS – Αργυρώ Χιώτη με το έργο Domino
    16. Ομάδα Ίσον Ένα με το έργο Sacred Way 2
    17. Παπαδαμάκη Αποστολία με το έργο The Death Series #3: Uninhabited
    18. Παπακωνσταντίνου Έλλη – ODC Ensemble με τα έργα Derma (Skin) και Meta (After)
    19. ROOTLESSROOT – Jozef Frucek, Λίντα Καπετανέα με τα έργα Dogman και Endless Composition
    20. Σπανουδάκη Αννέττα με το έργο Corpus#

Τα τμήματα των εκπαιδευτικών ιδρυμάτων που συμμετέχουν είναι τα ακόλουθα:

  1. Εθνικό Μετσόβειο Πολυτεχνείο, Αρχιτεκτονική Σχολή, Τμήμα Αρχιτεκτόνων-Μηχανικών, Προπτυχιακό Τμήμα
    Υπεύθυνος καθηγητής: Σταύρος Γυφτόπουλος
    Αριθμός συμμετεχόντων φοιτητών: 95
  1. Εθνικό Μετσόβειο Πολυτεχνείο, Αρχιτεκτονική Σχολή, Μεταπτυχιακό & Διδακτορικό Τμήμα
    Υπεύθυνος καθηγητής: Γιώργος Παρμενίδης
    Αριθμός συμμετεχόντων φοιτητών: 2
  1. Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκη, Σχολή Καλών Τεχνών, Τμήμα Θεάτρου
    Υπεύθυνοι καθηγητές: Α. Βέττας, Λ. Καρακώστα, Ο. Σιδερίδου
    Αριθμός συμμετεχόντων φοιτητών: 27
  1. Ανώτατη Σχολή Καλών Τεχνών, Τμήμα Σκηνογραφίας
    Υπεύθυνη καθηγήτρια: Λίλη Πεζανού
    Αριθμός συμμετεχόντων φοιτητών: 30
  1. Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, Φιλοσοφική Σχολή, Τμήμα Θεατρικών Σπουδών
    Υπεύθυνοι καθηγητές: Μάνος Στεφανίδης, Ηλίας Γραμματικός
    Αριθμός συμμετεχόντων φοιτητών: 19
  1. Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου, Σχολή Καλών Τεχνών, Τμήμα Θεατρικών Σπουδών
    Υπεύθυνη καθηγήτρια: Άση Δημητρολοπούλου
    Αριθμός συμμετεχόντων φοιτητών: 23
  1. Πανεπιστήμιο Δυτικής Μακεδονίας, Τμήμα Εικαστικών & Εφαρμοσμένων Τεχνών
    Υπεύθυνη καθηγήτρια: Αγγελική Αυγητίδου
    Αριθμός συμμετεχόντων σπουδαστών: 20
  1. Τεχνολογικό Ίδρυμα Αθήνας, Τμήμα Εσωτερικής Αρχιτεκτονικής
    Υπεύθυνοι καθηγητές: Χαρά Αγαλιώτου, Λουκία Μάρθα, Άρης Κλωνιζάκης, Παναγιώτης Πάνος
    Αριθμός συμμετεχόντων σπουδαστών: 20
  1. Εργαστήριο Σκηνογραφίας, Laboratory of Scenography
    Υπεύθυνη καθηγήτρια: Μαρία Χανιωτάκη
    Αριθμός συμμετεχόντων σπουδαστών: 20

Επιπλέον, έχουν επιλεγεί από την διοργανώτρια χώρα να παρουσιαστούν τρεις live performances από την Ελλάδα κατά την διάρκεια της Διεθνούς Έκθεσης. Συγκεκριμένα, έχουν επιλεγεί να παρουσιαστούν οι performances:

  • Relic - Josef Mánes του Ευριπίδη Λασκαρίδη - Ομάδα ΩΣΜΩΣΙΣ
  • Debtocrazy Revolutions / Μετά (After) της Έλλης Παπακωνσταντίνου & ODC Ensemble
  • YAPI, “a very nice place”  της Ομάδα 7

Η συμμετοχή αφορά έργα τα οποία έχουν παρασταθεί κατά την διάρκεια των τελευταίων έξι ετών. Η εκπροσώπηση γίνεται μέσω video και όχι μέσω των ιδίων των παραστάσεων ή μέσω σχεδίων ή/και μακετών. Τα video δεν αποτελούν μια απλή καταγραφή αλλά η μορφή τους αντικατοπτρίζει την αντίληψη της χωρικότητας που διέπει το αρχικό παραστασιακό γεγονός. Τα έργα δεν χρησιμοποιούν ένα σταθερό πλαίσιο υπαίθριας παραστασιακής αρχιτεκτονικής ούτε αναπαράγουν τις δεδομένες χωρικές συμβάσεις του κλειστού χώρου. Με την επιλογή του υπαίθριου χώρου δημιουργούν ένα πλέγμα συνομιλίας με τον περιβάλλοντα χώρο και τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του.

Τα κριτήρια επιλογής των έργων που αποτελούν την Ελληνική εθνική εκπροσώπηση στην Διεθνή Έκθεση είναι τα εξής:

  1. Έργα που εμπίπτουν στο θέμα της επιμελητείας «Nέες Xωρικότητες: Παραστατικές Τέχνες και υπαίθριος / ανοιχτός χώρος». Το παραστασιακό γεγονός έχει δημιουργηθεί ειδικά για τις συνθήκες του υπαίθριου/ανοιχτού χώρου και έχει μορφοποιηθεί κατά προτεραιότητα σε διαλεκτική συνάρτηση με την εκάστοτε χωρική και ανθρωπο-γεωγραφική του υπόσταση ως αστικού, βιομηχανικού, αγροτικού, ιστορικού ή φυσικού τοπίου. Σε αυτό το πλαίσιο εντάσσονται επίσης  έργα στα οποία ο εξωτερικός χώρος αντιπαρατίθεται ή συνομιλεί με τον εσωτερικό ή το τοπίο εμπεριέχεται στον σκηνικό χώρο μέσω βίντεο προβολών.
  1. Έργα που διαπραγματεύονται την έννοια του συλλογικού χώρου ή/και βασίζονται στις δημιουργικές συνιστώσες των καιρικών συνθηκών, του φωτός, της μουσικής και του ήχου. Έργα που έχουν ως βάση τους την κεντρική θεματική της PQ 2015, «SharedSpace: Music Weather Politics». Αναλυτικά:

α. SharedSpace. Η πολιτική διάσταση του χώρου που διαμορφώνει μια πολυσυλλεκτική ταυτότητα του χώρου, η βιωματική μετατροπή του χώρου σε τόπο μέσα από αλληλεπιδράσεις, συσχετισμούς και διαπραγματεύσεις. Διατύπωση νέων χωρικοτήτων- οι οποίες κινούνται ολοένα και περισσότερο σε νέες περιοχές για τις παραστατικές τέχνες.
β. Music. Η θεματική της μουσικής και του ηχητικού περιβάλλοντος/τοπίου -καθώς και η ιδιότητα του ήχου και της μουσικής να συνιστούν μια δυναμική περιγραφή του χώρου, να τον μεταλλάσουν και να δημιουργούν νέες χωρικότητες, νέα ηχητικά τοπία.
γ. Weather. Οι καιρικές συνθήκες και οι περιβαλλοντικές συνθήκες του φυσικού περιβάλλοντος και οι αλληλεπιδράσεις τους με τον χώρο. Η επιτελεστική διάσταση των καιρικών συνθηκών και του φωτός καθώς και η αφηγηματική σημασία τους.
δ. Politics. Τα όρια και τα σύνορα, ως γραμμές επικρατειών που μπορούν να αποτελέσουν κοινό τόπο ή να αμφισβητηθούν. Η επίδραση των κοινωνικών αλλαγών, η πολυπλοκότητα της εµπειρίας ατόµων και οµάδων, τα νέα δεδοµένα της παγκοσµιοποίησης, της οικονομικής κρίσης και οι πολιτικές και οικονομικές ανακατατάξεις.

  1. Κάθε καλλιτέχνης ή ομάδα είχε την δυνατότητα να καταθέσει ονομαστικά όσα έργα επιθυμούσε και η επιτροπή είχε το δικαίωμα να επιλέξει έως 3 έργα από κάθε συμμετοχή. Επειδή το κάθε έργο αποκτά συμπληρωματικό νόημα ως προϊόν της διαφοράς του από τα άλλα έργα, η συνολική επιλογή των έργων έχει την πρόθεση να αναδείξει τη διαφορά ως βασική αρχή της επιμελητείας.

Η επιτροπή  αξιολόγησης απαρτίστηκε από τους/τις:
Θάνος Βόβολης, Σκηνογράφος-Ενδυματολόγος, Πρόεδρος της Επιτροπής & Επιμελητής της Ελληνικής συμμετοχής - PQ 2015, Αντιπρόεδρος του Δ.Σ. του Ε.Κ.Δ.Ι.Θ.

Μέλη:
Κ. Αλέξης Αλάτσης, Σκηνοθέτης, Γεν. Γραμματέας του Δ.Σ. του Ε.Κ.Δ.Ι.Θ.
Νίκος Βίττης, Συνθέτης, Μέλος του Δ.Σ. του Ε.Κ.Δ.Ι.Θ.
Χριστιάνα Γαλανοπούλου, Ιστορικός Τέχνης (MA, DEA), Καλλιτεχνική διευθύντρια του MIRfestival.
Μαρία Κονομή, Σκηνογράφος – ΜΑ (Scenography), Ph.D., Μέλος του Δ.Σ. του Ε.Κ.Δ.Ι.Θ. Διδάσκουσα (Adjunct Professor), Τμήμα Θεατρικών Σπουδών Πανεπιστήμιο Πατρών.
Λίλα Λεοντίδου, Αρχιτέκτων-Πολεοδόμος-Γεωγράφος, Καθηγήτρια Γεωγραφίας και Ευρωπαϊκού Πολιτισμού στο Ελληνικό Ανοιχτό Πανεπιστήμιο, Ακαδημαϊκή υπεύθυνη του Προγράμματος Σπουδών Ευρωπαϊκού Πολιτισμού.
Γιώργος Παρμενίδης, Αρχιτέκτων-Μηχανικός, Δρ. Καθηγητής Αρχιτεκτονικής Σχολής Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου.
Κάτια Σαβράμη, Χορολόγος, Επίκουρος Καθηγήτρια, Τμήμα Θεατρικών Σπουδών Πανεπιστημίου Πατρών.
Γιώργος Σαμπατακάκης, Θεατρολόγος, Επίκουρος Καθηγητής, Τμήμα Θεατρικών Σπουδών Πανεπιστήμιο Πατρών.

Κάθε μέλος της Επιτροπής έκανε ατομικά τις αξιολογήσεις του και τις έστειλε γραπτώς στη γραμματεία του Ε.Κ.Δ.Ι.Θ. Η τελική επιλογή έγινε κατά τη διάρκεια συνάντησης της επιτροπής με τη φυσική παρουσία των μελών της και με βάση τις πρότερες αξιολογήσεις. Σε περιπτώσεις ισοψηφίας τα μέλη επιχειρηματολόγησαν για τις επιλογές τους και εκλήθησαν να  συναποφασίσουν κατά τη διάρκεια της συνεδρίασης.

Χάριν δεοντολογίας και προκειμένου για την αδιάβλητη λειτουργία τη Επιτροπής, όσα μέλη της είχαν επαγγελματική σχέση με καλλιτέχνες και ομάδες απείχαν από την ψηφοφορία που αφορούσε στις συγκεκριμένες συμμετοχές.

Η Ελληνική εθνική συμμετοχή τελεί υπό την αιγίδα της Ελληνικής Εθνικής Επιτροπής για την UNESCO, της Ένωσης Σκηνογράφων και Ενδυματολόγων Θεάτρου Ελλάδας, του Πανελλήνιου Επιστημονικού Συλλόγου Θεατρολόγων, υποστηρίζεται από το Υπουργείο Πολιτισμού, Παιδείας και Αθλητισμού, τον Οργανισμό Πολιτισμού και Ανάπτυξης ΝΕΟΝ, το Ίδρυμα Ιωάννου Φ. Κωστοπούλου, την Info-Quest Technologies, την Read-Point και την VA Translation.

Comments are closed.